Doğal bir duygu olan kıskançlık çocuklarda biraz daha yoğun olup kişilik bozukluğuna yol açabiliyor. Çocuğun iç dünyasında fırtınalara neden olabilecek kardeş kıskançlığının şiddeti ve dışa vurumu ise her çocukta farklı boyutta görülebilir. Kıskanç insanlar mutluluğa, maddi mallara ve hatta başkalarına sunulan fırsatlara kızgınlık duyar” Bu duyguya ilişkin açıklamalardan biri, bu çocukların başkalarına göre “dezavantajlı” hissetmeye alışmamış olması olabilir. Peki bu duruma karşı ebeveynler ne yapmalı ?
Çocuklarda Kıskançlık Nedeni Nedir?
Kıskançlık, bizim için önemli olan şeylerin uyandırdığı bir duygudur. Küçükler için bu şeyler şunlar olabilir:
- Okul notları
- Oyuncak veya diğer eşyalar
- Arkadaşlar
- Daha uzun, zayıf ya da güçlü olma gibi fiziksel özellikler
- Yetişkinlerin ilgisi (özellikle ebeveynler ve öğretmenler)
Söylediğimiz gibi, çocuklarda ve yetişkinlerde kıskançlık “bir şeylere sahip olmamak” ile bağlantılı değildir. Birçok durumda, çocuklar arzu edebilecekleri neredeyse her şeye sahipler, ama arkadaşlarının sevdikleri bir şeyleri olduğunu gördüklerinde, hemen onları kıskanırlar ve o şeyi isterler.
Bu hissi tetikleyen belirli bir durumun ötesinde, kıskançlık ayrıca, ele alınması gereken bir güven, sevgi ya da öz saygı eksikliği nedeniyle ortaya çıkar. Başka bir deyişle, her zaman diğerlerine göre daha fazla veya daha iyi olmak isteyen çocuklar çoğu zaman böyle davranmazlarsa dinlenmeyeceklerine, sevilmeyeceklerine veya değerli olmayacaklarına inanmaktadırlar.
Anne Baba Ne Yapmalı ?
- Çocukların arasındaki yaş farkı, cinsiyet, kişilik özellikleri ve anne babanın olaylar karşısındaki tutum ve davranışları kıskançlığın boyutlarına etken olan nedenlerdir.
- Öncelikle bilinmesi gereken çocuğu kardeşinin kıskandığı için asla suçlamak gerekiyor. Yeni doğacak bebeği büyük bir mutlulukla kabul etmesini beklemek doğru olmaz.
- Bebek dünyaya gelmeden kardeşin ne demek olduğunu onu anlayabileceği bir dille anlatın.
- Çocuğun gözü önünde bütün ilginin bebekte olması, okşayıp sevilmesi doğru değildir. Anne bebekle ilgilenirken babanın da çocukla ilgilenmesi uygun olacaktır.
- Çocuğa “sen artık abla/abi” oldun gibi ifadeler kullanmayın. Onunda bir çocuk olduğunu unutmamak gerekir.
- Kaç yaşında olurlarsa olsunlar çocuklar bir bireydir. Bebeğe onun giysileri ya da oyuncaklarını vermeyi düşünüyorsanız mutlaka ona sorun, izin alın.
- Kardeşler arasında tartışmaların olması doğaldır. Çocuklar arasında bir problem çıktığında ebeveynlerin olaya müdahale olmadan kendi problemlerini kendilerinin çözmesine fırsat vermelidir. Eğer sorun çözülmezse müdahale etmeliler.
- Tartışmalar olduğunda taraf olmayın.
- Ebeveynler çocuklarının aynı davranmalarını beklerler. Onlar kardeş olsalar da o zekâ, duygu, yetenek, ilgi ve kişilik bakımından farklıdırlar. Öncelikle hangi çocuğunuzun neye ne kadar ihtiyacı var bulmak ve ona göre davranmak gerekir.
- Çocuklara eşit davranmak aralarındaki çatışmaları azaltmaz. Çünkü 3 yaş ile 5 yaşındaki çocukların ihtiyaçları ve çözümleri farklıdır. Çocuklarla kurulacak iletişim onların yaşları göz önüne bulundurularak yapılmalı.
- Kardeş kıskançlığı her ailede görülür. Önemli olan kıskançlığın davranış bozukluğu halini almamasıdır.