Halk arasında huzursuz bağırsak sendromu denilen “irritabl bağırsak sendromu” (İBS), bağırsakların çok hızı ya da çok yavaş çalışmasına yol açabiliyor. Bağırsakların çalışma düzenini etkileyen bu sorun; kabızlık, ishal veya değişken bağırsak alışkanlıklarıyla ortaya çıkabiliyor. İBS’nin tedavisinde ilaç kullanımının yanı sıra beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri de önemli rol oynuyor. Memorial Diyarbakır Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Yakut, irritabl bağırsak sendromu hakkında bilgi verdi.
İBS bir yaşam tarzı değildir ve hasta bununla yaşamak zorunda kalmamalıdır. Kanser gibi önemli hastalıklara dönüşme riski bulunmasa da kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve sosyal hayatı kabusa çevirebilen bir sağlık sorunudur. Evde, işte toplu taşıma araçlarında, sosyal ortamlarda hasta aniden tuvalete gitme ihtiyacı duyabilir. Bu durum, hem fizyolojik hem de psikolojik sorunlara yol açar. İBS’nin duraklama ve alevlenme dönemleri vardır. Duraklama döneminde hastalık herhangi bir belirti vermez, sadece hafif ishal veya kabızlık oluşur. Ancak alevlenme döneminde hastada bulantı, ishal, kabızlık, karın ağrısı, şişkinlik, gerginlik gibi tüm belirtileri yaşar ve günlük yaşam aktivitelerini yerine getiremeyecek hale gelir. Tedavideki amaç ise hastalığı duraklama dönemine geri döndürmektir.
Kabızlık sırasında yulaf ve keten tohumu iyi çözünebilir lif kaynaklarıdır ve kabızlık sorununun yaşanmasını önemli oranda azaltır. Ayrıca şişkinlik ve gaz şikayetlerinin giderilmesine de yardımcı olur. Günde en az 8 bardak su tüketimi ihmal edilmemelidir. Düzenli bağırsak alışkanlığını sağlayabilmek için her gün düzenli bir ritimde güne başlanmalı, kahvaltı saati sabit tutulmalı ve kahvaltıdan ortalama yarım saat sonra tuvalete gitme alışkanlığı edinilmelidir.
İritabl bağırsak sendromunun nedeni tam olarak bilinmese de bu hasta gruplarının bağırsaklarında anormallik, bağırsak duvarındaki kaslar ile sinirler arasındaki iletimde bozukluk olduğu tespit edilmiştir. Kişiden kişiye şikayetler değişiklik gösterebilir. Hastalık, sindirim sistemi ile ilgili bir sorun olduğundan, beslenme büyük önem taşır. Ancak bazı besinlerin sorunu tetikleyeceği unutulmamalıdır. Bu nedenle hastaların, mutlaka bir gastroenteroloji uzmanı kontrolünde yaşam şekli belirlemesi gereklidir.