Diyetisyen Dilara Kolçak Yavaş Metabolizmanın Arkasında Yatan 3 Sebebi açıklıyor…
“Su içsem yarıyor, benim metabolizmam çok yavaş istesem de kilo veremiyorum, ne yaparsam yapayım metabolizmam hızlanmıyor, aynı diyet listesini Ayşe yaptı 4 kilo verdi ben yaptım 2 kilo verdim neden böyle oluyor” sözlerini girdiğim birçok ortamda ve danışanlarımdan çok sık duyuyorum. Peki bunların yanında uykunuza dikkat ediyor musunuz, yeterli ve dengeli besleniyor musunuz, genellikle ne tür diyetler uyguluyorsunuz diye sorduğumda aldığım cevaplarla genellikle bireylerin düşük kalorili diyetler uyguladığını, gündelik hayatlarında strese maruz kaldıklarını ve uyku problemleri yaşadıklarını görüyorum. Herkesin metabolizmasının farklı olduğunun ve metabolizma hızının genlere ve cinsiyete göre farklılıklar gözlemlenebileceğinin altını çizmekte fayda var. Daha önce metabolizmanızın hızlanmasına yardımcı olan besinleri paylaşmıştım. Bugün ise metabolizma hızının yavaşlamasına sebep olan 3 sebepten bahsedeceğim.
1. Kronik Stres
Stres, yaşamın içinden bir şey olduğu gibi metabolizma hızında da olumsuz etkileyen faktörler arasında yerini alır. Belirli bir miktara kadar stres vücudun korunması için gerekliyken, kronik hale gelen stres metabolizmanın yavaşlamasına neden olabilir. Stres halinde, vücudunuz stres hormonu olarak bilinen kortizol hormonu salgılar. Bu hormonun yüksek olması vücudunuzun insülini etkili bir şekilde kullanmasını zorlaştırır. Bu da metabolizmanızı yavaşlatarak kilo almanızı sağlayabilir. Bu yüzden stresle baş etme yöntemlerini öğrenmeniz ve besinlerin stres azaltıcı gücünden yararlanmanız ruh ve beden sağlığınız için oldukça önemli.
2. Uyku Düzensizliği ve Yetersizliği
Kilo almanın fizyolojik ve psikolojik sebepleri olduğu şüphesiz ancak bazen “Metabolizma hızım yavaşladı” dediğiniz noktada işin arka planında uyku problemleri yer alabiliyor. Çalışmalar, az uykunun ve uyku düzensizliklerinin metabolizma üzerinde önemli bir etkisi olduğunu söylüyor. Çalışma sonuçlarında uyku düzensizliklerinin glikoz metabolizmasını ve metabolizmayı düzenleyen hormonları, yani tokluktan sorumlu olan leptin seviyelerini azaltırken, açlıktan sorumlu olan ghrelin seviyelerini artırdığı bulunmuş. Bazı çalışmalar ise yetersiz uykunun metabolizma hızınızı düşürebildiğini ve kilo alma olasılığınızı artırabileceğini gösteriyor. Bunların yanında günde 7 ile 9 saatten az uyumak, başta kalp hastalığı ve diyabet olmak üzere birçok hastalığa sebep olabiliyor. Bu yüzden uyku düzeninize dikkat etmeniz, gün içinde en az altı saat uyumak ve özellikle 23.00-05.00 saatleri arasında uyuyor olmak, biyolojik ritminiz için önemli olduğu kadar, metabolizmanızın düzenli işleyişi için de bir o kadar gerekli.
3. Düşük Kalorili Diyetler
Kilo vermek denilince çoğu birey düşük kalorili diyetlerle daha çok kilo verebileceğine inanır. Aslında bu diyetler kısa vadede size fayda ediyor gibi görünse de, farkında olmadan vücudunuzu strese sokarak metabolizma hızını yavaşlatır. Kalori alımınızı önemli ölçüde azalttığınızda, vücudunuz yemeğin yetersiz olduğunu algılar ve çalışma hızını düşürür. Diyet dediğimiz şey aslında günlük yaşamsal fonksiyonlarımızın devamı için gerekli olan enerji ihtiyacının biraz kısıtlanmasıdır. Daha fazla bir kısıtlama, vücudu kısır döngüye sokarak metabolizmanızı olumsuz etkiler.