Bundan yıllar önce ünlü dizi oyuncusu Meryem Uzerli’nin muzdarip olmasıyla haberdar olduğumuz tükenmişlik sendromu. Yani yurt dışında bilinen adıyla “burnout syndrome”, pek çok kişi tarafından depresyonla karıştırılsa da aslında bu durum, hem belirtileri hem de başa çıkma yolları açısından depresyondan ayrılıyor. Özellikle “fark yaratma” kaygısının amansız bir rekabete dönüştüğü günümüzde Y ve Z kuşağı gençlerinin başına çok sık gelen tükenmişlik sendromuna dair en çok merak edilen 5 soru…
5 Soruda Y Ve Z Kuşağının Hastalığı Tükenmişlik Sendromu
Tükenmişlik Sendromu Nedir?
Tükenmişlik sendromu en basit şekliyle, kişinin yoğun yaşam temposu ve ağır rekabet koşullarına uzun süre maruz kaldıktan sonra hissettiği keskin isteksizlik, mutsuzluk, duyarsızlık, motivasyon eksikliği ve fiziksel güçsüzlük halidir. Yani bu sendromdan muzdarip bireyler kendilerini gerek duygusal, gerek mental gerekse de fiziksel olarak ‘tükenmiş’ bir pil gibi bomboş ve değersiz hissedebilir.
Tükenmişlik Sendromu Neden ve Nasıl Ortaya Çıkıyor?
Yaygın inancın aksine tükenmişlik sendromu her zaman iş yerindeki çalışma temposu ya da ağır rekabet koşulları nedeniyle ortaya çıkmıyor. Mesleki tükenmişlik sendromu vakalarında rol çatışmalarının, belirsizliğinin de önemli rol oynadığı belirtiliyor. Yani bir süredir bir iş yerinde çalışan birey, organizasyon içinde “Ben burada ne yapıyorum?” ya da “Tam olarak ne işe yarıyorum?” gibi düşüncelere kapılmaya başladıysa, bu düşünceleri genelde tükenmişlik sendromu takip ediyor. Yine iş yerinde yaşanan aşırı yoğunluk ve plansızlığın kişinin kendine ayırdığı zamanlardan çalması da o çalışanın zaman içinde kendini tükenmiş hissetmesine neden olabiliyor.
Tükenmişlik Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Tükenmişlik sendromunun gündelik yaşamda herkesin hissedebildiği birçok belirtisi var. Bu belirtilerin başlıcaları; kronik yorgunluk, amaçsızlık hissi, mutsuzluk, uyku düzensizlikleri ve genel olarak hayattan keyif alamama hali olarak biliniyor. Ancak tükenmişlik sendromunun bazı ayırt edici belirtileri de bulunuyor. Bunlar mental performansta düşüş, okurken istemsizce satır atlama, pozitif ya da negatif gelişmelere karşı duyarsızlaşma ve gelecek ile ilgili hayallerden vazgeçme eğilimidir.
Tükenmişlik Sendromu ile Depresyon Arasında Ne Fark Vardır?
Yalnız, yorgun, mutsuz, çaresiz ve keyifsiz hissetme gibi benzer belirtileri olsa da aslında tükenmişlik sendromu ile depresyon birbirlerinden epey farklı olgular. Çünkü tükenmişlik sendromu genelde üretimle ilgili koşullar nedeniyle ortaya çıkar. Depresyon ise hiçbir sebep olmaksızın kişinin geçmiş travmalarından veya merkezi sinir sistemindeki bir takım fizyolojik aksaklıklardan da ortaya çıkabilir. Ayrıca tükenmişlik sendromunda genelde ilaç ve psikoterapiye gereksinim duyulmazken depresyon tedavisinde bu yöntemler olmazsa olmazdır.
Tükenmişlik Sendromu En Çok Hangi Meslek Gruplarında Görülüyor?
Tükenmişlik sendromu günümüzde “beyaz yakalı” olarak anılan ve 09.00-18.00 çalışma düzeni ile plazalarda çalışan bireylerde sıklıkla görülüyor. Terfi kaygıları, kötü yöneticiler ve iyi kurulmamış takım şemaları arasında kendisini çaresiz ve bitkin hisseden beyaz yakalılar tükenmişlik sendromunun baş aktörleri. Ancak istatistikler, bu sendromun özellikle yoğun devlet hastanelerinde çalışan ve günde yüzlerce hastaya bakan sağlık personellerinde, ilkokul ve lise öğretmenlerinde ve hizmet sektörü çalışanlarında da yoğun olarak görüldüğünü gösteriyor.
Ruh Sağlığınıza Dikkat Ederek Okumanız Gereken En İyi 5 Psikolojik Roman
