Böbrek taşları genellikle üreter yani idrar yoluna girdikleri dönemde belirti vermektedir. Böbrek taşları düşürülürken üreterde yaptıkları tıkanıklık sebebiyle şiddetli ağrı oluşturur. Ancak bazı küçük böbrek taşları hiçbir belirtiye neden olmadan idrar yoluyla atılabilmektedir.
Tüm uzmanlar böbrek taşı olan insanların beslenmesine dikkat etmesi gerektiğini vurgulamaktadırlar. Çünkü genellikle çok ihmal edildiği için yanlış beslenme nedeniyle böbrek taşı sorunu sıklıkla tekrarlar. Türkiye’de en sık rastlanan taş tipleri kalsiyum oksalat taşlarıdır. Bu nedenle böbrek taşı hastalarının beslenmesinde alınan oksalat miktarı büyük önem taşımaktadır. Oksalat alımında en önemli etkenlerden biri siyah çay tüketimidir. Siyah çay oksalattan çok zengindir, o nedenle direkt olarak etkiler. Çay dışında fazla kahve tüketimi, suyun yetersiz tüketilmesi, tuzun fazla tüketilmesi, oksalattan zengin sebzelerin, hayvansal kaynaklı proteinin fazla alınması riski artıran faktörlerdir.
Hayvansal kaynaklı protein, kırmızı erik ve mürdüm eriği idrarı asit yapar ve oksalat taşlarının çökmesi uygun hale gelir. O yüzden hayvansal kaynaklı proteini mümkün olduğu kadar günlük gereksinimi aşmayacak kadar öneriyoruz. Yetersiz olması da uygun değildir, çünkü vücudun protein ihtiyacı vardır ve hayvansal kaynaklı protein de vücutta en iyi kullanılan proteindir. Peki böbrek taşı olan insan nasıl beslenmelidir? Nelere dikkat etmeliler? Hangi besinler böbrekleri korur?
Böbrek Taşı Olanlar Nasıl Beslenmelidir?
Böbrek taşı olan hastaların böbrek taşının çeşidine göre farklı beslenme düzenleri oluşturması gerekebilir. Beslenme şeklini üroloji doktoru ve diyetisyenle belirlemek en doğru seçenektir.
Kalsiyum oksalat taşı olan hastaların kalsiyumu tamamen kesmesi doğru bir yaklaşım değildir. Kalsiyum sağlıklı diş ve kemik yapısı için gerekli olduğu için doktor tavsiyesi olmadan kısıtlamamak gerekir. Kalsiyum oksalat taşı olan hastaların;
- Fındık, badem, yer fıstığı, kaju
- Ispanak
- Buğday Kepeği
- Pancar kökü
- Kuşkonmaz
- Çikolata
- Çilek
- Pırasa, maydanoz, kereviz
- Soya ürünlerinden uzak durması gerekir.
Kalsiyumun, oksalat oranı düşük tahıl, sebze ve meyvelerden elde edilmesi daha sağlıklı bir seçenektir. Tuz tüketiminin artması böbrek taşı oluşumuna tetikleyebilir. Tuzun içinde bulunan sodyum pek çok konserve ve paketlenmiş hazır gıdada da bulunabilir.
Hayvansal proteinin sınırlı tüketilmesi önemlidir. Protein ihtiyacının hayvansal proteinden elde edilmesi bazı tür böbrek taşı oluşma riskini artırabilir.
- Kırmızı ve beyaz et ile sakatat
- Yumurta
- Balık ve deniz ürünleri
- Süt, peynir gibi hayvansal protein tüketimini sınırlamak önemlidir.
Ancak yeterli miktarda protein alımı da önemlidir. Hayvansal proteinlerin yerine, genellikle protein bakımından yüksek, oksalat bakımından düşük olan kuru bezelye ve mercimekler tercih edilmelidir. Hayvansal proteinin aşırı tüketilmesi ürik asit taşlarının oluşmasını tetikleyebilir.
Böbrekleri Koruyacak Yiyecekler Nelerdir?
- Fesleğen
- Kereviz
- Elma
- Üzüm
- Nar
- Karpuz
B6 Vitamini (piroksin) takviyeleri de taş oluşumundan korunmada etkilidir. Barbunya fasulyesi kaynatma suyu, böbrek taşı problemlerini önlemek için etkili bitkisel tedavilerden biri olabilir.
