Genelde çocuklarda sık görülen ve tedavi edilmediğinde çocuğun gelişimine kadar olumsuz yönde etkileyebilecek bademcik iltihabı (Tolsilit), sebepleri nelerdir? Nasıl tedavi edilir?
Bademcikler, her bir tarafta birer adet olmak üzere, dil kökünün yanında, boğazın arka kısmında kenarlarda bulunan, oval şekilli dokulardır. Boğazda ve genizde, vücudun bağışıklık sisteminin bir parçası olarak, mikroplara karşı bir duvar ve savunma işlevi gören dokular bulunur. Bu dokulardan biri olan bademciklerin boyutları kişiden kişiye değişir. Bazı insanlarda neredeyse gözle görülemeyecek kadar küçükken, bazı insanlarda birbirine değecek kadar büyük olabilirler. Ergenlik döneminden sonra bademciklerin boyutları genellikle giderek küçülür. Temel işlevleri mikroplara karşı savaşmak olan bademcikler, mikroplardan etkilenerek iltihaplanabilir, kendileri hastalık sebebi olabilirler.
Bademcik İltihabı (Tolsilit) Nedir?
Tıptaki adı tolsilit olan bademcik iltihabı bir enfeksiyon çeşitidir. Bademcikler, ağız boşluğunda, dil kökünün hemen yanında, sağda ve solda birer tane olmak üzere yerleşmişlerdir. Bademcikler, bağışıklık sisteminin ağız boşluğu içindeki savunma organlarıdır. Hem hava yolu, hem de yiyecekler yolu ile ağız boşluğuna gelen mikropların ilk karşılaşma noktalarıdır bademcikler. Mikroplarla karşılaştıkları anda savunma sisteminin askerleri olarak bilinen antikor üretirler ve bu antikorlar mikroplara yapışarak onları yok ederler. Bu kadar önemli görevi olan bu organların bakteri ve virüslerin şiddetli saldırılarında enfekte olmaları sonucu bademcik iltihabı (tonsillit) gelişir. Özellikle çocukluk çağında sık görülür ve boğaz ağrısının bu yaş grubunda en sık nedenleri arasındadır.
Bademcik İltihabı (Tolsilit) Neden Olur?
Bademcik iltihabı mikroplar nedeniyle olur. Bu mikroplar, virüsler ve bakteriler olmak üzere temelde iki grup altında toplanır. Bademcik iltihabının sebebi çoğunlukla virüslerdir. Bakteriler ise, çocukluk dönemindeki bademcik iltihaplarının yaklaşık %30’undan, erişkin dönemdeki bademcik iltihaplarının %10 kadarından sorumludur. Bademcik iltihabına en çok neden olduğu bilinen bakteri, “Streptococcus pyogenes (A Gurubu Beta-hemolitik Streptokok)” olarak isimlendirilen ve toplumda “Beta” olarak bilinen bakteri türüdür.
Bademcik İltihabı (Tolsilit) Belirtileri
Virüslerle olan enfeksiyonlarda:
- Bademcikler üzerinde kızarıklık,
- Hafif ateş,
- Boğaz ağrısı
- Yutma zorluğu
- Burun akıntısı
- Öksürük
- Geniz akıntısı ön planda görülürken
Bakterilerle olan enfeksiyonlarda:
- 38-39 °C’nin üzerinde ateş,
- Boğaz ağrısı,
- Yutma zorluğu,
- Bulantı, kusma,
- Bazen karın ağrısı,
- Kulağa vuran ağrı,
- Eklem ağrıları,
- Boyunda ağrılı beze (lenfadenopati) gibi bulgular görülebilir.
Bademcik İltihabı (Tolsilit) Bulaşıcı mıdır?
Bademcik iltihabı bulaşıcıdır. Bademcik iltihabına sebep olan mikroplar, havadaki damlacıklarla ya da mikrop taşıyan biri ile direkt temas edilmesiyle sağlıklı insanlara geçer. Bu mikroplar, çocuk yuvaları, kreşler, okullar, bakım evleri, işyerleri, yurtlar gibi çok sayıda insanın bulunduğu, havalandırması kötü, kalabalık yerlerde kolaylıkla yayılabilir. Bu yüzeylere temas sonrası eller yıkanmadan ağız veya buruna götürüldüğünde hastalık bulaşabilir. Bu nedenle, hasta olan kişilerden ve kalabalık yerlerden mümkün olduğu kadar uzak durulması, kapalı mekânların iyi havalandırılması, ellerin sık yıkanması hastalıktan korunmak için çok önemlidir.
Not: Sayfada ki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir durumda doktorunuza başvurunuz.