1927 yılında Ankara’da doğan Turgut Uyar, babasının görevinden ötürü ilköğrenimi farklı şehirlerde okurmuştur. Ortaöğrenimine ise maddi nedenlerden dolayı yatılı askerî okulda okuyan Turgut Uyar, 1948’de Kaynak dergisinin başlatmış olduğu bir şiir yarışmasında “Arz-ı Hal” adlı şiiriyle katılmış ve yarışmada ikinci olmuştur. 1952’de piyasaya sürülmüş ikinci şiiri ise Türkiyem’dir. Turgut Uyar’ın dil, tema, imge, anlatım biçimi, biçim/öz ilişkisi açısından büyük bir değişimi yansıttığı ilk İkinci Yeni kitabı olan Dünyanın En Güzel Arabistanı, 1959’da yayımlanmıştır.
Turgut Uyar, 1962 yılında Tütünler Islak’ı kitabını ardından 1968’de Her Pazartesi’yi ve daha sonra 1970’te Divan’ı adlı şiir kitabı yayımlanmıştır. Hemen ardından 1974 yılında Toplandılar’ı isimli kitabı ve 1982’de Kayayı Delen İncir’i yayımlamıştır. 1981 yılında Toplu Şiirler adıyla o güne kadar yayımladığı eserleri ilk kez bir araya toplamıştır. Turgut Uyar daha sonra 1984’te bütün şiirleri, Büyük Saat kitabıyla ikinci kez toplu olarak basılmıştır. Büyük Türk şairlerinden olan Turgut Uyar, 22 Ağustos 1985 yılında İstanbul’da vefat etmiştir.
Büyük Saat | Turgut Uyar
Türk şiirinin en yalnız, en mutsuz, en umutsuz… bu yüzden de -mutlu değilse bile- en kalabalık, en umutlu şairinden kısa sürmüş uzun bir yolculuğun tüm konakları!… Öncü bir dil, sevgiyi bile acıtan bir duyarlık ve “bütün mümkünlerin kıyısı”nda yaşanan çaresizliğin son sığınağı:
“Uzanıp kendi yanaklarımdan öpüyorum”…
ya da:
“Sizin alınız al inandım
Morunuz mor inandım
Tanrınız büyük amenna
Şiriniz adamakıllı şiir
Dumanı da caba
Ama sizin adınız ne
Benim dengemi bozmayınız”
Arz-ı Hal’den Dün Yok mu’ya tüm kitapları ve (unutulmaları ya da elenmeleri nedeniyle) kitaplarına girmemiş tüm şiirleriyle, Turgut Uyar külliyatı.
Hangi Dizi Hangi Kitaptan? Gülseren Budayıcıoğlu’nun Tüm Kitapları
“Uzun Hikaye” Oku (Ölümsüz Aşk, Doğruluk ve Adalet Üzerine Yaşam Kurma Mücadelesi)