Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin’in en yaygın ününü kazandığı ilk romanıdır. Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin’in ilk defa 1922’de Vakit gazetesinde tefrika edilmiş ve aynı yıl basılmıştır. Beşinci baskısından sonra eser, 1939 yılında bizzat Reşat Nuri Güntekin tarafından sonra tekrar yayımlanmıştır.
Romanda, iyi öğrenim görmüş bir İstanbul kızının, Anadolu’nun çeşitli köy ve kasabalarında öğretmen olarak yaşadığı serüven anlatılır. Serüven yönü ağır basan bu romanda, kişilerin duygu dünyaları, ülke gerçeklerinden soyutlanmadan verilir. Çalıkuşu, her yaştan insanın rahatlıkla okuyup sevebileceği önemli romanlarımızdan biridir.
Çalıkuşu | Reşat Nuri Güntekin
Bir hatıra defteri olarak düzenlenmiş olan romanda Feride, kendisine yabancı bir şehirde, bir otel odasında anılarını yazarken geriye dönerek, çocukluk ve ilk genç kızlık dönemlerini anlatır. Romanda, İstanbullu köklü bir ailenin kızı olan çocuk ruhlu Feride’nin çok sevdiği nişanlısı tarafından ihanete uğramasıyla kendini öğretmenlik mesleğine adaması ve hayatını kazanabilmek için Anadolu’da şehir şehir dolaşması anlatılır. Melodram öğeleri ile yüklü bir aşk öyküsünün yanı sıra bürokrasi eleştirisi, kadınların Osmanlı toplumunda var olma mücadelesi, öğretmenlik mesleğinin icrası gibi pek çok konuyu ele alır.
Çalıkuşu Kitabının Gerçek Hikayesi
Romanın gerçek bir hayat hikâyesine dayandığı ve romanda adı geçen öğretmen Feride’nin, Zeyniler köyünde öğretmenlik yapan Feride Polat olduğu rivayet edilmektedir. Kuşadası’nda bir ev restore edilerek kültür merkezi haline gelmiştir. Zeyniler Köyü’nde de romanın anısını yaşatmak için “Reşat Nuri Güntekin Çalıkuşu Evi” adıyla bir tesis açılmıştır.
İyileşen Çocukluğum İyileşen Anneliğim – Hatice Kübra Tongar
