Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz ve gün geçtikçe tüketimi artan keten tohumu çok önemli bir fonsiyonel gıdadır. Özellikle diyet sayfalarında adından sıklıkla söz ettiren keten tohumunun 100 gramında yaklaşık 28 gram lif bulunuyor. Bu sayede tokluk hissi vererek kilo verme sürecinde en büyük desteklerinizden biri haline geliyor.
Son yıllarda adını sıkça duyduğumuz ve gün geçtikçe tüketimi artan keten tohumu çok önemli bir fonsiyonel gıdadır. Özellikle diyet sayfalarında adından sıklıkla söz ettiren keten tohumunun 100 gramında yaklaşık 28 gram lif bulunuyor. Bu sayede tokluk hissi vererek kilo verme sürecinde en büyük desteklerinizden biri haline geliyor.
Yapılan çalışmalara göre ketenin yaklaşık 7 bin yıllık bir geçmişi var. Bazı kutsal kitaplarda keten tohumu ve çorbası diyet yiyeceği olarak geçiyor. 30 ila 100 cm boylarında, küçük sarı ya da mavi çiçekler açan otsu bir bitkidir keten. Halk arasında kırbaş veya zeyrek olarak da bilinir. Genellikle toprağa dökülen tohumlar kendiliğinden çimlenerek yeni fideler üretir. Dünya keten tohumu üretiminde birinci sırada Kanada yer almaktadır. Türkiye ise dünya ketenciliğinde oldukça geridedir. Bunun en önemli nedeni ise suni ve sentetik liflerin daha çok tercih edilmesidir.
Keten bitkisi çoğunlukla lifi ve tohumları için yetiştirilir. Bu tohumlar % 30-45 civarında yağ içerir. Tohumların içindeki bu yağ ise vücudun üretemediği Omega-3 yağ asitlerinden α-linolenik asit (ALA) ; diğer bir adıyla balık yağı bakımından Chia tohumundan sonra, ikinci en yüksek bitkisel kaynaktır. Özellikle balık tüketemeyen veya vegan beslenen kişilerde eksikliği sıkça görülen Omega–3’lerin takviyesi açısından keten tohumu iyi bir alternatif olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca B12 vitamini bakımından da zengin olması zihinsel aktivitelerde zindelik kazandırmakta, özellikle B12 vitamini eksikliğinden kaynaklanan unutkanlığın önlenmesi konusunda oldukça etkili olmaktadır.
Ancak keten tohumunun dış yüzeyinde bulunan selüloz tabakası insan sindirim sistemine uygun değildir. Bu nedenle içerisindeki yararlı maddelerden istenen fayda sağlanabilmesi için bir miktar sıcak suda ıslatılarak yoğurt vb yiyeceklerle tüketilmesi önerilmektedir. Keten tohumunu; tohum, keten tohumu yağı, keten tohumu tozu, keten tohumu tabletleri ya da kapsülleri ve keten tohumu unu gibi formlarda bulabilmek de mümkündür. Keten tohumlarının tazeliğini öğrenmek için birkaç adet keten tohumunu ıslak pamuk içerisinde bekletip çimlenip çimlenmediğini gözlemleyin. Eğer tohumunuz filiz veriyorsa taze olduğunu gösterir.
Amerika Ulusal Kanser Enstitüsü tarafından kanser önleyici gıdalar arasına alınan 6 bitkisel maddeden birisi de bu minik tohumlardır. Yağı alınmış tohumlar ise hayvanlara yem olarak verilir. Keten tohumlarının kavrulup ezilmesi ile elde edilen yağa bezir yağı denir. Bağırsakları yumuşatır ve mide sorunlarına karşı iyi gelir. Kemiklerin güçlenmesine büyük katkı sağlar. Bunun yanında keten tohumunun fitik asit içerdiği ve çinko ve kalsiyum gibi minerallerin emilimini azaltarak mineraller yetersizliğine neden olabileceği unutulmamalı, ölçülü tüketilmelidir.
Gıda Mühendisi Serda Çolak
Kaynakça:
http://www.cnnturk.com/iyilik-saglik/beslenme/keten-tohumunun-onemli-faydalari?page=1
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2005, 22 (2), 23-30
Fonksiyonel Bir Gıda Olarak Keten Tohumu
Hilal İşleroğlu Zeliha Yıldırım Metin Yıldırım
Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, 60240, Tokat
http://www.sagliksifa.com/91-Keten-Tohumu.html
http://www.saglikolsun.info/bitkisel-tedavi/keten-tohumu
http://www.bizimbahce.net/forum/keten-cicegiblue-flax-linum-sp-t13737.0.html
https://www.yediharika.com/1853-keten-tohumu-nedir.html
http://bilgihanem.com/keten-tohumu-nedir-nasil-kullanilir/
http://www.bekibisa.com/2011/02/keten-tohumu/
https://books.google.com.tr/books?id=KtqQ1El1tTAC&pg=PA