Çocuklarda yalan söyleme davranışı anne babaların sık karşılaştığı problemlerden birisi. Anne babalar çocuklarında yalan söyleme davranışı ile karşılaştıklarında neler yapabilirler, ne zaman kaygı duymaya başlayabilir? Cevaplarına beraber bakalım…
Yalan söyleme bir uyum ve davranış bozukluğudur. Çocuklarda 6-7 yaşlarına kadar görülen abartılı söylemler ve hayallere dayalı ifadeler gerçeğin tam olarak çarpıtılması anlamına gelen yalanla karıştırılmamalıdır.
Çocuklar ortada bir sebep yokken yalana başvurmazlar. Hiçbir çocuk doğuştan yalana eğilimli değildir. Çocukları mutlaka yalan söylemeye iten ailesel, çevresel veya toplumsal bir faktör vardır. Aile içinde veya çevrede çok sık yalan söyleniyor olması çocuğun da yalan söyleme davranışını taklit etmesine ve yalan söyleyen kişileri model almasına neden olur.
Çocuklar genellikle dikkat çekmek, cezadan kaçınmak, ilgi görmek, ona zor gelen bazı sorumluluklarından kurtulmak ve korkularından dolayı yalan söyleyebilirler. Bununla birlikte küçük çocukların çoğu bilinçsiz bir şekilde doğruyu söylemez.
YALAN SÖYLEME DURUMUNDA NE YAPILMALI?
İlk olarak çocuğun ne tür yalan söylediği tespit edilmelidir. Davranışın altında yatan psikolojik ve çevresel faktörler anlaşılmaya çalışılmalı. Ebeveyn çocuğa iyi bir örnek olmalı ve dürüstlüğün önemi çocuğa öğretilmeli. Çocuğu yalana iten sebepler ortadan kaldırılmalıdır. Çocuğun yalan söylememesi adına cezalara başvurulmamalı, çocuğa doğrular öğretilmelidir. Yalan davranışı çevresel faktörlerle birlikte değerlendirilmeli, yalanın zararlarından çok iyi davranışların, dürüstlüğün önemi kavratılmalıdır.
Sonuç olarak; böyle bir durumla karşılaşıldığında sakin olmak, iyi bir durum analizi yapmak ve çocuğun kendini rahatlıkla ifade edeceği bir diyalog ortamı oluşturmak gerekir. Unutulmamalıdır ki; yalan söylemenin küçüğü-büyüğü, önemlisi-önemsizi yoktur. Asıl sorun, yalanın alışkanlık halini almasıdır. Bu konuda tedirginlik yaşıyorsanız bir uzmandan destek alabilirsiniz
