Julius Sezar‘ın tarihe geçmiş önemli sözlerinden biri; veni, vidi, vici yani geldim, gördüm, yendim. Bu cümle Sezar’ın Zela Savaşı’ndaki zaferini anlatmak için Roma Senatosuna yazdığı mektupta geçer.
Sezar Türkiye’nin Kuzeydoğu Anadolu gölgesindeki Tokat ilinin Zile ilçesinde Pontus’lu Pharnaces’ye karşı kazandığı zaferin ardından Roma Senatosuna gönderdiği mektupta bu cümleyi kullanmıştır. Julius Sezar bu savaşla aynı dönemde kendi ülkesinde de bir iç savaşı yönetmektedir ve mektupta geçen bu cümlede Sezar’ın senatoyu küçümse hareketi olarak yorumlanır.
Julius Sezar‘ın “Veni, vidi, vici” sözünü Tokat’ın Zile ilçesinde söylediği rivayet edilir. Bu sözü söylediği yerde ise anıt olarak 4 bin yıllık tarihi bir kale yer alır.
Tarihi kaynaklara göre, MÖ 100 veya MÖ 44 yılları arasında yaşadığı tahmin edilen Roma Generali Julius Sezar, Pontus asıllı Basforos kralı II. Pharneke ile Zile Altıağaç mevkiinde çok kanlı bir savaş yapar. Savaşta her iki taraf da büyük kayıplar verir. Ancak savaşı Roma Generali Julius Sezar kazanır. Bunun üzerine dünyaca ünlü sözü “Veni-vidi-vici” (Geldim-gördüm-yendim) diyerek, durumu Roma’ya bildirir.
Sezar, Pompei‘de kaleye taş bir kitabe yaptırarak, dünyaca ünlü bu sözünü oraya da yazdırır. Günümüzde Pompei Kalesi‘nde bulunan kitabeleri ziyaret etmek için her yıl çok sayıda turist ilçeye gelirken, bazı tarihçiler bu kitabenin Sezar tarafından yapılan asıl kitabe olmadığını, gerçek kitabenin çalındığını ve nerede olduğunun tespit edilemediğini, ama bu sözün Zile İlçesi’nde söylendiğinin tüm kaynaklarda geçtiği de ifade edilmektedir. Ayrıca Zile’nin Yıldıztepe kasabasından çıkarılan pek çok antik eserin üzerinde “Veni-vidi-vici” yazısının görüldüğü ifade edilmektedir.
Veni, vidi, vici sözü Julius Sezar’a ait ünlü Latince bir deyiştir. Veni, vidi, vici Latince venire, videre, vincere fiilerinin birinci tekil şahıs geçmiş zaman halidir. Türkçe karşılığı; “Geldim, gördüm, yendim”dir.