1071 yılında Bizans ile girdiği Malazgirt Meydan Muharebesini kazanarak Anadolu’nun kapılarını Türklere açan Sultan Alparslan’ı gelin yakından tanıyalım.
Alparslan Kimdir?
Alparslan, Büyük Selçuklu Devleti’nin kurucusu olan Selçuk Bey’in torunu ve Çağrı Bey’in oğlu olarak bazı kaynaklara göre 20 Ocak 1029 yılında dünyaya geldi.
Küçük yaşlarından beri nasıl yiğit bir savaşçı olacağı belliydi. Alparslan Büyük Selçuklu Devleti’nin kurulma aşamasındaki zor zamanlarda yetişti. At binip ok kullanmayı çocuk denecek yaşlardayken öğrendi. Dandanakan savaşına kendi arkadaşlarından kurduğu bir birlik ile katıldı. Babası Çağrı Bey’in hastalanması üzerine idareyi ele alıp Gazneliler’e ve Karahanlılar’a karşı çeşitli zaferler kazandı. Bu sayede Horasan Selçuklu Devleti’nde büyük bir itibar kazandı.
Selçuklu Devleti’nin sultanı olan amcası Tuğrul Bey vefat edince vasiyetine göre Çağrı Bey’in oğullarından Süleyman Bey tahta geçti. Fakat Alparslan, şehzadeler ve bazı emirler Süleyman’ın tahta geçmesini istemediler ve onun sultanlığını tanımadıkların bildirdiler. Süleyman Bey’de kendi zayıflığını fark ederek Rey’i terk edip Şiraz’a yerleşti. Alparslan tahta çıkarılan Süleyman Bey’e karşı harekete geçmeye hazırlanırken, ağabeyleri ve amcazadeleri de taht üzerinde hak talep etmeye başladı. Alparslan kendisini emniyete almak için bazı emirler ve amcası İnanç Yabgu’nun üzerine yürümek zorunda kaldı. Böylelikle taht üzerindeki taleplerinden vazgeçtiler.
Alparslan, büyük bir ordu ile imparatorluk başkenti olan Rey’e doğru yola çıktı. Bu sırada sultanlığını ilan eden Kutalmış ordusuyla birlikte Amîdülmülk’ü muhasara altına aldı. Amidülmülk, Alparslan’a haber gönderip yardım istedi. Yardıma gelen Alparslan, Kutalmış’ın ordusunu bozguna uğrattı. Kendi kalesine doğru çekilmeye çalışan Kutalmış ise atından düşerek öldü.
Alparslan böylelikle tahta geçmiş oldu. Amidülmülk’ü azledip yerine Nizamülmülk‘ü tayin etti.
Alparslan’ın Savaşları
Alparslan, yanına oğlu Melikşah ve Nizamülmülk’ü alarak Gürcistan ve Doğu Anadolu bölgesine ilk seferini yaptı. Kars ve Ani bölgelerini Bizans’ın hakimiyetinden kendi eline aldı. Bu yaptığı fetih neticesinde ise Abbasi Halifesi Kaim bi-Emrillah fetihlerin babası (Ebu’ Feth) lakabını verdi. 1967 yılında Gürcistan’a ikinci seferini düzenledi. Diyarbakır bölgesinde bir çok bölgeyi ele geçirdi. 1071 yılında Bizans hakimiyetinde olan Urfa’yı kuşattı fakat başarılı olamadı. Bizans İmparatoru Romen Diyojen’in büyük bir orduyla Müslüman topraklarına gittiği haber alınca yönelmiş olduğu Şam’dan geri döndü. Romen Diyojen’in ordusu ile Malazgirt ovasında karşılaştı ve sayıca üstün olan Bizans ordusunu hilal taktiği ile mağlup edip imparator Romen Diyojen’i esir aldı. Sultan Alparslan, Romen Diyojen’i bir süre esir tuttuktan sonra onu vergiye bağlamış ve canını bağışlamıştır.
Alparslan’ın Eşleri
Alparslan Bey, Aka ve Seferiye isminde iki kadın ile evlenmiş olup bunlardan toplam 12 evladı bulunmaktadır.
Alparslan’ın Vefatı
Sultan Alparslan, 1072 yılında büyük bir orduyla Türkistan seferine çıktı. Bir süre kuşattığı Barzam kalesini teslim aldı. Huzuruna gelen kalenin kumandanı olan Yusuf Harizmi tarafından bıçaklanarak ağır yaralandı. 4 gün sonra ise hayatını kaybetti. Alparslan’ın mezarı ise Türkmenistan’da Ahmed Sencer Türbesinde olduğu bilinmektedir.
