Anadolu’nun kapılarının Türklere açıldığı yer olan Malazgirt, Meydan Muharebesi ile tanınmış ünlü bir ilçedir. Türk-İslam tarihi açısından önemli bir yere sahip olan ve 1071 yılında yaşanan bu muhabere; Selçuklu sultanı Alparslan tarafından gerçekleşmiştir.
Malazgirt
Muş iline bağlı ve şehre en uzak noktada olan Malazgirt ilçesinin ismi Van gölü havzasında milattan önceki dönemlerde kurulan Urartuların “Menuas” adlı kraldan geldiği bilinmektedir. Doğu Anadolu Bölgesinde Van Gölünün kuzeyinde Muş İlinin en büyük ilçesidir. Oldukça tarihi bir bölge olan bu ilçeden Fırat Nehrinin bir kolu olan Murat nehri, geçmektedir. Aynı zamanda tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan bu bölge; sırasıyla Abbasiler, Büyük Selçuklu Devleti, Ahlatşahlar, Anadolu Selçuklu Devleti, Moğollar, İlhanlılar, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Timur Devleti, Eyyubiler, Osmanlı Devleti, Safeviler, daha sonra tekrar Osmanlı Devleti tarafından yönetilmiştir.
Zengin tarihi kalıntılara sahip olan ilçenin, ziyaret edilmesi gereken birçok mekanı vardır. Bu mekanlardan bazıları ise şunlardır; Malazgirt Kalesi, Selçuklu dönemine ait tarihi şehitler mezarlığı, Hatun Köprüsü, Kız Köprüsü, Bostan Kalesi, birçok farklı alanda bulunan çeşitli höyük ve mağaralar mutlaka görülmelidir. Ayrıca tarihi İpek Yolu da Malazgirt’ten geçmektedir. Aynı zamanda bu bölgede Tıkızlı ve Zincirli isimleriyle anılan 2 tarihi kale mevcuttur.
İlçenin sembolü haline gelmiş ve Diyarbakır surlarıyla benzer özellikleri taşıyan tarihi Malazgirt kalesinin geçmişi Urartulara dayanmaktadır. Öyle ki Kale Parkı, Avrupa’nın en güzel parklarından biri olarak seçilmiştir.
Malazgirt Savaşı
1070 yılında Abbasi Halifesinin Fatımilere karşı Sultan Alparslan’dan yardım talep etmiştir. Bunun üzerine Sultan ordusuyla Fatımilerin üzerine yürümüştür. Alparslan’ın Mısır’a yöneleceği haberi alan Bizans hemen doğu seferini başlatmıştır. Ancak Bizans ordusundan bu haberi alan Sultan geri dönerek Suriye hattına doğru ilerleyişe geçmiştir. Bizans ordusu Rey şehrine doğru ilerlerken, Alparslan Muş’a doğru hareket etmiştir ve Malazgirt ovasında karargahını kurmuştur. Daha sonra gerçekleşecek Muharebeyi Cuma günü yapma kararı alan Sultan; 26 Ağustos Cuma günü namazını kılmış ve ardından Romen Diyojen komutasındaki Bizans ordusunun üzerine yürümüştür.
“Turan” taktiğinin en başarılı örneğini uygulandığı bu savaşta; Büyük Selçuklu Devleti’ne karşı fazla direnemeyen Bizans daha fazla dayanamayıp yenilgiyi kabul etmiştir. Böylece 26 Ağustos 1071 Cuma günü Malazgirt ovasında yapılan meydan savaşında; Büyük Selçuklu Devleti büyük bir zafer kazanmıştır. Bu zafer ile Türklere Anadolu kapılarını açarak dünya tarihine tesir etmiştir.
