Baksı Müzesi - Bayburt
Bu yazımızda sizleri küçük bir tarihi yolculuğa çıkartmak istiyoruz. Anadolu’nun farklı şehirlerinde yer alan ve tarihe ışık tutan müzelerimizle kısa bir yolculuğa ne dersiniz? Tarih boyunca, dünyanın köklü medeniyetlerine ev sahipliği yapan topraklarımız, çok kültürlü yapısı sayesinde birbirinden değerli eserleri içinde bulundurmaktadır. Bu sebeple bizde sizler için Türkiye’de Görülmesi Gereken 10 Müzeyi derledik. Anadolu’nun en önemli 10 müzesini sizler için seçtik.
Topkapı Sarayı, 400 yıl boyunca Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetim, eğitim ve sanat merkezi olarak kullanılmıştır. Saray tarihi dokusu ve koleksiyonlarının yanı sıra zamana meydan okuyan ağaçlarla kaplı bahçesi ve enfes manzarasıyla da büyük ilgi görmektedir. 1924 yılında müzeye dönüştürülen saray günümüzde Türkiye’nin en çok ziyaret edilen müzesi haline gelmiştir.
Dünyanın en büyük müzeleri arasında yer alan İstanbul Arkeoloji Müzesinde, ir milyonu aşkın eser sergilenmektedir. 1891’de İmparatorluk Müzesi olarak açılan müzede Kuzey Afrika, Balkanlar, Mezopotamya, Anadolu ve Arap Yarımadası’ndan eserler sergilenmektedir.
Ankara’nın Altındağ ilçesinde bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesi tarih ve arkeoloji müzesidir. Müzede Anadolu’da yaşamış olan uygarlıklardan geriye kalan arkeolojik eserler kronolojik olarak sergilenmektedir. Anadolu’nun en önemli müzeleri arasında yer alan bu müze 1997 yılında “Avrupa’da Yılın Müzesi” seçilmiştir.
Aynı zamanda Ankara’da açılan Türkiye’nin ilk kelime müzesini de merak edenler için kısa bir araştırma yaptık. Sizleri Şermin Yaşar’dan “Kelime Müzesi” yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.
İlk olarak Selçuklu Sarayı’nın gül bahçesi olan ve sonrasında Mevlâna Dergâhı’na ev sahipliği yapan alan, bugün müze olarak binlerce kişi tarafından ziyaret edilmektedir. Mutasavvıf Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin türbesinin de yer aldığı Mevlevi Dergâhı, 1926’da Konya Asar-ı Atika Müzesi olarak ziyarete açılmıştır. Mevlâna Müzesi’nde; Mevlâna ve Mevleviliğe ait eserler, el yazması kıymetli kitaplar, levhalar, kandiller ve musiki aletleri sergilenmektedir.
1560 yılından itibaren zindan olarak kullanılmaya başlanan cezaevi, Anadolu Selçukluları döneminde yaptırılmıştır. Daha sonra 1996’da tamamen boşaltılarak müzeye dönüştürülmüştür. Tarihi Cezaevi, bir dönem “Anadolu’nun Alkatrazı” olarak nam salmıştır. Refik Halit Karay, Sabahattin Ali gibi ünlü isimlerin de gün saydığı cezaevi pek çok bilinen şarkı ve şiire de konu olmuştur.
Antalya sınırlarında yaşamış üç önemli Akdeniz antik uygarlığı Likya”, “Pamfilya” ve “Pisidya”ya adanan Antalya Müzesi, 1988’de “Avrupa Konseyi Yılın Müzesi” ödülünü almıştır. Müzede sergilenenler arasında doğa tarihi ve prehistorya koleksiyonu, tanrı ve imparator heykelleri, mezar kültlerine ait eserler, sikkeler, mozaik ve ikonalar bulunmaktadır.
Ayrıca Antalya’da Hitit Döneminde varlığını sürdürdüğüne inanılan kentlerden olan Perge Antik kenti, 2009 senesinde UNESCO Geçici Mirası Listesine alınmıştır. Merak edenler için mimarisi ve heykelleriyle göz alan Hititlerden Günümüze “Perge Antik Kenti” yazımıza bekleriz.
Bayburt’un Bayraktar köyünde kurulu olan Baksı Müzesi, çağdaş sanat ve geleneksel el sanatlarına ev sahipliği yapmaktadır. Müze, sergi salonları, depo müze, atölyeler, konferans salonu, kütüphane ve konukevi ile 40 dönümlük bir arazide yer almaktadır. Bayburt doğumlu sanatçı ve akademisyen Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın projesi olan müzede özgün bir kültürel etkileşim merkezi yaratmayı amaçlamışlardır.
Kendi küçük namı büyük Bayburt, birçok başarılı projeye imza atmıştır. Bayburt’ta Baksı müzesinin yanı sıra büyük ilgi gören bir müze daha yer almaktadır. Bu müze Avrupa’dan yılın en iyi müzesi ödülünü kazanan Bayburt’un ödüllü ilk ve tek müzesidir. Bu müzeyi de merak edenleri, Bayburt’un Avrupa’dan Ödüllü İlk Müzesi: Kenan Yavuz Etnografya Müzesi yazımıza bekleriz.
Dünyanın ikinci büyük mozaik müzesi olan Zeugma Mozaik Müzesi, sanat tarihi açısından çok önemli ve gözde bir müzedir. Müzede sergilenen mozaiklerin üstün bir sanat zevkini yansıtması, Geç Antik Dönem kiliseleri ile Erken Süryani ve Hristiyan ikonografisine ait örnekleri barındırması müzeyi daha da çekici hale getirmektedir.
Hatay Müzesi, antik döneme ait eserlerin sergilendiği bir sanat müzesidir. Hatay (Antakya) Arkeoloji Müzesi, 28 Aralık 2014 itibarıyla Dünya’nın en büyük mozaik sergileme alanına sahiptir. Müze alanı 3250 metrekareyi bulması nedeniyle, dünyanın en büyük mozaiklerinin sergilendiği müze unvanına sahiptir. Ayrıca müzede, Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik, Tunç Çağı, Hitit, Hellenistik, Roma, Doğu Roma, Selçuklu ve Osmanlı döneminden pek çok önemli eser yer almaktadır.
Çorum il merkezinde bulunan Çorum müzesi, 2003 yılında ziyarete açılmıştır. Müzede, Boğazköy, Alacahöyük, Ortaköy ve Eskiyapar gibi kazıları devam eden bölgelerde çıkan Hitit eserleri sergilenmektedir. Dört kat şeklinde düzenlenen Arkeolojik eser salonunun ilk katında, Kalkolitik Çağ eserleri ile başlayan kronolojik bir teşhir yapılmıştır. Aynı salonda Eski Tunç Çağına ait Alacahöyük kazı buluntuları da yer almaktadır. Diğer katlarda ise Hitit yazılı belgeler (Çivi Yazılı tabletler), Ortaköy-Şapinuva seramik eserleri, Roma dönemi cam eserleri, altın ve gümüş süs eşyaları, heykelcikler, kandiller ile Bizans dönemi eserlerine yer almaktadır. Aynı zamanda şehir sikkeleri ile Bizans ve İslami dönem sikkelerinden oluşan Çorum Müzesi Sikke koleksiyonu da bu müzede sergilenmektedir.