Protein eksikliği sebepleri
Diyetteki düşük protein alımına bağlı eksiklik, gelişmiş ülkelerin aksine gelişmemiş ülkelerde daha yaygın görülen bir sağlık problemidir. Aşağıdaki sağlık problemleri protein eksikliğine neden olabilir:
- Yeme bozukluğu (örneğin, anoreksiya nevroza),
- Genetik yapı
- Kanserin sonraki aşamaları
- İrritabl barsak sendromu
- Mide-bağırsak ameliyatı olmak
Protein eksikliği belirtileri
- Yorgun veya hasta hissetmek
- Çok sık viral veya bakteriyel enfeksiyon geçirmek
- Saçlarda incelme, kırılma veya dökülme
- Tırnaklarda kırılma ve cilt kuruması
- Çabuk sinirlenme gibi ruh hali değişiklikleri
- Protein açısından zengin yiyecekler için istek
Bu belirtiler ayrıca demir eksikliği anemisi veya bağışıklık sistemi problemi gibi diğer sağlık sorunlarının belirtileriyle benzerlik gösterir. Bu nedenle, doğru teşhis için testler yapılmalıdır.
Protein eksikliğinin neden olduğu hastalıklar
- Kwashiorkor: Gençleri etkileyen bir çeşit protein yetersizliğidir. Tedavi edilmezse hastanın zihinsel ve fiziksel gelişimini engelleyebilir.
- Marasmus hastalığı: Çocuklarda protein eksikliği sonucu kas ve yağ erimesine neden olan bir hastalıktır.
- Zihinsel işlevlerde bozulma
- Organ yetmezliği
- Erişkinlerde kas kütlesi kaybı
- Bağışıklı sisteminin zayıflaması
- Hormon dengesizlikleri
Protein eksikliği tedavisi
Tedavi doğrudan proteinin eksiklik nedenine göre belirlenir. Eksikliğe neyin neden olduğunu belirlemek için ayrıntılı bir tıbbi geçmiş, fizik muayene ve testler gerekebilir. Sonrasında uygun tedavi yöntemi belirlenir.
- Yeme bozukluğu olan bir kişinin bunun için tedavi edilmesi gerekebilir, böylece yeterli protein içeren sağlıklı, dengeli bir beslenmeye geçilebilir.
- Çölyak hastalığı olan birinin proteinler de dahil olmak üzere besin maddelerinin ince bağırsakta uygun şekilde emilebilmesi için glütensiz bir diyet izlemesi gerekecektir.
- Karaciğer ve böbrek hastalıkları sıklıkla doktorun düzenli takibi ile kapsamlı tıbbi tedavi ve daha fazla takip gerektirir.
- Aşırı mide bulantısı ve kusması olan gebe kadınların semptomlarını hafifletmek için tedaviye ihtiyaçları olabilir, böylece bebeklerinin sağlıklı gelişimi için yeterli kalori ve protein tüketebilirler.
Protein fazlalığında görülen hastalıklar
Proteinin aşırı miktarda alınması aşağıdaki durumların ortaya çıkmasına neden olabilir:
- Kilo almak
- Ağız kokusu
- Kabızlık
- İshal
- Su kaybı
- Böbrek hasarı
- Böbrek taşı
- Kanser riskinde artış
- Kalp hastalıkları
- Kalsiyum ve kemik kaybı
- Karaciğer komplikasyonları
Tüm bu nedenlerden dolayı et ağırlıklı diyetler tehlikeli olabilir ve kişide koroner kalp hastalığı, göğüs, bağırsak ve prostat kanseri gelişme riskini artırabilir.
Protein diyeti nedir?
Normalde vücudunuz enerji için karbonhidrat yakar. Karbonhidrat birden kesildiğinde, vücut ketoz denilen metabolik bir duruma girer ve enerji sağlamak için yağ yakmaya başlar. Birincil enerji kaynağınız yağ depolarınız olduğunda, kilo vermeye başlarsınız.
Yüksek proteinin tüketildiği düşük karbonhidratlı diyetler, son zamanlarda etkili kilo verme yöntemlerinden bir olarak kabul edilmektedir. Bu diyet programı genellikle kişiye aldığı toplam kalorinin %30 ila %50’sini proteinden almasını önerir.
Protein diyeti zararları
Amerikan Kalp Derneği, Ulusal Kolesterol Eğitim Programı ve Amerikan Kanser Derneği, yüksek proteinli ve düşük karbonhidratlı diyetlerin sağlık riskleri yarattığını belirtmişlerdir. Bu riskleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Yüksek kolesterol: Bazı protein içeren besinler (etin yağlı kesimleri, süt ürünleri ve diğer yağlı yiyecekler gibi) kötü kolesterolu artırabilir, bu da kalp hastalığı riskinde artış yaratabilir.
- Böbrek sorunları: Eğer böbrek probleminiz varsa, yüksek proteinli beslenmek böbreklerinizi yorar ve böbrek fonksiyonlarını kötüleştirebilir.
- Osteoporoz ve böbrek taşları: Yüksek proteinli bir diyet uygularken normalden daha fazla kalsiyumu idrarınızla atabilirsiniz. Bu konuyla ilgili çelişkili raporlar mevcut, ancak bazı uzmanlar bu durumun osteoporoz ve böbrek taşları oluşması riskini arttırdığını düşünüyor.
Yüksek proteinli bir diyet düşünüyorsanız, sizin için uygun olup olmadığını belirlemek için bir doktora veya bir beslenme uzmanına danışın.
Protein tozu kullanımı
Protein tozu genelde sporcular ve vücut geliştirmek isteyenler tarafından kullanılmaktadır. Protein tozu ile günlük alınması gereken proteini hızlı ve hazır almış olurlar. Peynir altı sularının izole edilmesiyle elde edilen protein tozu, sporcuların daha hızlı kas yapmalarını sağlaması nedeniyle tercih ediliyor.
Protein tozu zararları
Bazı spor eğitmenleri tarafından da tavsiye edilen protein tozu, aslına bakılırsa pek de sağlıklı görülmüyor. Vücudun doğal dengesinin dışında işlev gösteren ve aşırı miktarda tüketildiğinde ölüme bile sebep olabilecek bir takviyedir. Fazla protein alınmasında genel olarak aşağıdaki durumlar oluşabilir:
- Sivilceye neden olabilir
- Peynir altı suyunda bulunan laktoferrin gibi antibakteriyel bileşikler bağırsak florasına zarar verebilir ve bunun sonucunda mide-bağırsak sorunlarına neden olabilirler.
- Tanınmış markalar dışındaki bazı şirketlerin ürettikleri protein tozunda kurşun, kadmiyum, arsenik ve cıva gibi yüksek derecede toksik metaller olabilir. Bu metaller, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, yorgunluk ve kabızlığa neden olabilirler.
- Antrenman sonrası protein tozu tüketmek, insülin seviyesinin artmasına neden olabilir.
- Doğal protein kaynaklarına göre yoğunlaştırılmış protein içerir ve bu da besin bileşimi dengesizliğine neden olur.
Protein Nedir? Faydaları Nelerdir? Hangi Besinlerde Bulunur?
Bağırsaklarınız Hareketsiz mi Kaldı? Bağırsaklarınız Yaşamınızı Etkilemesin!