Botanik bilimindeki adı Mirabilis jalapa olan ve kendi adını taşıyan Akşamsefasıgiller ya da Gecesefasıgiller (Nyctaginaceae) familyasından olan Akşam Sefası çok yıllık ve tek yıllık türleri bulunan bir süs bitkisidir. Kesme çiçekçilikte tercih edilmez ancak bahçelerin en favori çiçekleri arasında yer alır. Akşamları çiçeklerini açarken etrafa hoş bir koku yayarak uyanışlarını haber ederler dört bir yana.
Beyaz akşam sefası çiçeğinin duruluğu, pembe olanının enerjisi ile bir araya gelince bahçelerin güzelliğine güzellik katar. Yaz aylarının en güzel bahçe çiçeklerini öğrenmek için buraya tıklayarak ilgili yazımıza ulaşabilirsiniz.
Akşam sefasının aksine akşamları kapanıp gündüzleri güzelliğini sergilemek için açılan bir çiçek de vardır. Görünümü hayli akşam sefasına benzeyen bu çiçeğin adı da gündüz sefasıdır. Başka bir yazımızda gündüz sefası çiçeğine de yer vereceğiz.
Akşam Sefası Özellikleri
- Akşam Sefasının en önemli özelliği sabahları çiçeklerini kapatıp güneş batarken açmasıdır. Bu sebeple de bitkiye Akşam Sefası ya da Gece Sefası gibi isimler verilmiştir.
- Bitkinin ana vatanı Güney Amerika’nın tropikal bölgeleridir.
- 1 metreye kadar boylanabilen Akşam Sefası çok çabuk büyür.
- Ekim zamanı ilkbahardır.
- Çiçek renkleri pembe, kırmızı, eflatun, turuncu, sarı ve beyaz olabilir. Bununla birlikte benekli ve çizgili türleri de bulunmaktadır.
- Yaprakları kısa, çiçekleri ise uzundur. Rengarenk çiçekleri bir boru etrafında açılan taç yapraklardan oluşur. Bu şekli ile huniyi andırır.
- Bitkinin kökleri kalın ve yumru şeklindedir.
- Bitki kendi kendine çoğalabilir.
- Akşam sefasının kökleri çok derinlere inmez. Bu sebeple eğer saksıda yetiştiriliyorsa çok derin saksılar tercih edilmek zorunda değil. Bunun yerine enlemesine geniş saksılar tercih edilmelidir.
Akşam Sefası Bakımı ve Yetiştirilmesi
Akşam Sefası bitkisinin çok fazla bakım isteği yoktur bu sebeple onu yetiştirmek oldukça kolaydır. Akşam sefası bitkisinin bakımı için bilmemiz gerekenler ise şunlar:
Sulama ihtiyacı:
Akşam sefaları suyu sever. Toprak nemli kalacak şekilde sulanmalıdır. Ancak susuz kalma durumu söz konusu olursa da kızıp küsmez. Susuzluğa karşı don tehlikesi yaşamadıkça dayanıklıdır.
Akşam sefaları yayılmayı seven bir bitkilerdir. Bu yüzden mümkün olduğunca bahçe ve geniş alanlara ekilmesi tavsiye edilir. Ancak bu saksıda yetiştirilemeyeceği anlamına da gelmez. Eğer saksıda akşam sefası yetiştiriliyorsa drenajı iyi sağlanmış bir saksı kullanılmalıdır. Eğer kökler çok fazla su içerisinde kalırsa çürüme riski ile karşı karşıya kalınabilir.
Akşam sefası kaç günde bir sulanır?
Akşam sefasını 2 günde bir sulayabilirsiniz. Saksıda yetişen çiçekler için özellikle yaz aylarında bu sulama miktarı artırılabilir. Kış aylarında akşam sefasının sulama suyu oda sıcaklığında olmalıdır. Saksıdaki bitkileriniz için oda sıcaklığına getirilmiş suyu tercih edebilirsiniz. Ancak özellikle suyu dinlendirip kireçten arındırmanız şart değil. Sulama yapılırken metot çok önemli değildir. Yağmurlama yapabilir ya da bitkinin dibinden toprağa su dökebilirsiniz. Çiçeklerin ıslanması bitkiye bir zarar vermez. Tek dikkat etmeniz gereken saksıdaki akşam sefasını suladıktan sonra tabakta kalan suyu dökmeye özen göstermektir.
Işık ihtiyacı
Güneşi seven akşam sefasını bahçelerinizin ya da evlerinizin sabah güneşi alan yerlerine ekmeniz tavsiye edilir. Ancak ev ya da bahçenizin açısı buna müsait değilse üzülmeyin. Gölge ortamlarda da yaşayabilir. Sadece çok fazla karanlıkta kalmaması yeterlidir.
Toprak isteği
Akşam sefaları su tutma kapasitesi yüksek, yumuşak toprakları sever. Yetiştirileceği toprakların drenajı iyi, besin açısından zengin olması tavsiye edilir. Toprağı kolayca hava alabilmelidir.
Isı ihtiyacı
Akşam sefası bitkisinin pek fazla isteği olmasa da bazı hassasiyetleri vardır. Bunlardan en önemlisi soğuk hava şartlarıdır. Köklerinin donmasını engellemek için kış aylarında köklerinin sökülmesi ve serin bir yerde muhafaza edilerek ilkbaharda yeniden ekilmesi tavsiye edilir. Bu yalnızca bahçelerdeki akşam sefası çiçekleri için geçerlidir. Saksıda yetişen bitkileriniz için bu aksiyonu almanıza lüzum yoktur.
Gübre isteği
Çiçeklenme zamanı geldiğinde yani havaların ısındığı ilkbahar başından yaz sonuna kadar bitkiye gübreleme yapılabilir. Katı veya sıvı gübre kullanabilirsiniz. Akşam sefası budama istemeyen bir bitkidir. Zaten arsız olarak tabir edilen bir gelişimi olduğu için gerek duyulmaz.
Akşam Sefası Nasıl Çoğaltılır?
Akşam sefasını çoğaltmak çok kolaydır. Bitki kendi tohumlarından, hiçbir müdahale olmadan çoğalabilir. Tohumların ekilme zamanı ilkbahardır. Eğer tohumları hali hazırda yetişmiş bir bitkiden alacaksanız kış mevsimi başlarken harekete geçmeniz gerekir.
Kışın aldığınız siyah renkteki bu tohumları ilkbaharın başında yumuşak bir toprağa ekebilirsiniz. Tohumları ekmeden önce, ekim sırasında ve sonrasında yapmanız gerekenler ise şöyle:
- Bir kağıt havlu veya gazete üzerinde güneş görmeyeceği ancak ışık alabileceği bir ortamda iki hafta kadar kurutun.
- Ardından hava almayacağı ve serin kalabileceği bir yerde ilkbaharda ekmek üzere saklayın.
- İlkbaharın başlarında, havalar ısınmaya başladığı anda sakladığınız tohumları çıkarın. perlit ve torf karışımı bir toprağa ekerek filizlenmesini bekleyin.
- Tohumlar 2 hafta gibi kısa bir süre içerisinde çimlenmeye başlayacaktır. Filizlerin yaprak sayısı ikiyi geçtiği anda artık şaşırtma zamanı gelmiş demektir. Bitkinizi esas yer alacağı bahçe veya saksıya alabilirsiniz.
Yaz mevsiminin ortalarına doğru ilk çiçekleriniz ile karşılaşmanız mümkün. Bu güzel çiçekler size kış gelene kadar eşlik edecektir. Akşam sefası çoğaltmanın tek yolu tohum değil elbette. Dilerseniz çelikle ve yumru kökler ile de çoğaltabilirsiniz.
Akşam Sefası Çiçeği Faydaları
Toprak ana bize o kadar nimet sunmuş ki, her çiçek ayrı bir şifa kaynağı, ayrı bir fayda sağlayıcı. Akşam sefası bitkisinin kökleri kaynatılarak müshil etkisi göstermesi amacı ile kullanılıyor. Bunun yanı sıra bağırsak solucanı olan kişiler de solucanların düşürülmesi için akşam sefasının kökleri tercih ediyor.
Ağrı kesici özelliği bulunduğu düşünülen bitkinin iştah açıcı özelliği ve regl düzensizliğini dengelemek gibi faydaları da var.
Not: Akşam sefası bitkisini veya herhangi bir bitkiyi tıbbi amaçlı kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalı ve onayını amalısınız.
Kayna: blog.ciceksepeti.com
