Mobbing, genellikle iş hayatında karşımıza çıkan bir terimdir. Bir grup insanın bir kimseye veya bir grup insanın başka bir gruba mobbing yani bezdirici nitelikte psikolojik taciz uygulamasıdır. Mobbing genel anlamda nedir? Mobbin uygulayan bir kişiyi nasıl anlarız? Bir ortamda Mobbinge maruz kalındığında ne yapmak gerekir?
Mobbing Nedir?
Mobbing, psikolojik taciz anlamına gelen TDK’nın ise bezdirme olarak nitelendirdiği bir kavramdır. Genel olarak iş hayatında görülen ve dünya üzerinde her kültürde, her ülkede, yaş, cinsiyet ve kıdem ayrımı gözetmeden her insanın maruz kaldığı bir durumdur. Kişilerin sistematik bir şekilde devam eden bezdirme, yıldırma ve baskı uygulama politikasıdır.
Mobbing terimi ilk olarak İsveçli endüstri psikoloğu Heinz Leymann 1984 yılında tanımlanmıştır. Çalışanların arasında gördüğü düşmanca ve kabaca davranışları saptamış ve bu kavramı ilk kez kullanmıştır. Sonrasında bu kavram dünya genelinde yaygınlaşmaya başlamıştır.
Hangi Davranışlar Mobbing Türüdür?
Mobbing davranış türleri aslında herkesin mutlaka karşılaştığı veya karşılaşsa da anlayamadığı psikolojik taciz türlerini içermektedir. Mobbing 3 türe ayrılmaktadır. Bunlar; düşey mobbing, yatay mobbing ve dikey mobbingdir. Düşey mobbing yönetici olan kişinin çalışanlarına yaptığı psikolojik tacizdir. Yatay mobbing ise eşit kademede ki insanların birbirine uyguladıklarıdır. Dikey mobbing ise çalışanların yöneticilerine uyguladıkları psikolojik şiddettir.
Bazı mobbing türleri aşağıdaki gibidir:
- Yok sayılmak
- Lakap takılması
- Konuşurken sözünün kesilmesi
- Sürekli suçlanma ve eleştirme
- Statünün küçümsenmesi
- Sözlü veya yazılı tehdit
- Motivasyon kırılmaya çalışması
- Çalışanın işten ayrılması için çalışmak
- Sözlü yada cinsel taciz
Mobbing Uygulanan Kişide Oluşan Belirtiler Nelerdir?
Mobbinge maruz kalmak insanı ruhsal ve fiziki açıdan yıpratan bir durumdur. Bunun sonucunda bir sürü problemle karşı karşıya kalınabilir. Bu problemler şöyle sıralanmaktadır:
- Panik atak durumu
- Tükenmişlik sendromu
- Baş ağrıları
- Düzensiz kalp çarpıntıları
- Mide yanması ve ülser
- Aşırı kilo vermek veya aşırı kilo alımı
- Nefes alamamak
- Uykusuzluk
- Egzama ve döküntü oluşumu
- Unutkanlık
- Dikkat sorunları
Mobbinge Maruz Kalındığında Ne Yapılmalıdır?
Mobbing’e uğradığını düşünen çalışan psikolojik şiddete maruz kaldığıyla alakalı net deliller toplamaya başlamalıdır. Kamera kayıtları, e-mailler ve faturalar vb. şeyler güçlü deliller olarak sunulabilir. Yargıtaya sunulan deliller yargılamada çok önemli rol oynamaktadır. Ayrıca mobbinge maruz kalmanız durumunda şikayet için veya bilgi amaçlı Alo 170 Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İletişim Merkezini arayarak başvurulabilir.
