Çevrenizde kendisini üzgün, umutsuz, enerji ve motivasyondan yoksun hisseden kişiler var mı? Eğer çevrenizde böyle kişiler olduğunu düşüyorsanız ve onlarla nasıl iletişim kurmanız gerektiğini bilmiyorsanız; bu içeriğimiz sizler için. Psikolojik Rahatsızlığı Olan Biriyle Nasıl İletişim Kurmalıyız?
Psikolojik Rahatsızlığı Olan Kişilerle İletişim
Ulusal Sağlık Enstitülerinin yaygın fakat ciddi bir duygudurum bozukluğu olarak tanımladığı depresyonun; majör depresif bozukluk (MDD) ve kalıcı depresif bozukluktan (PDD) melankolik, mevsimsel duygulanım ve madde kaynaklı depresyon gibi birçok çeşidi bulunmaktadır. Aynı zamanda biyokimyasal bir dengesizlik olan depresyona giden sayısızca yol vardır. Bunlar ayrılık, ölüm, saygısızlık, hor görülmek, kaygı, sevgisizlik vb. gibi birçok sebeplerdir. Depresyonda olan herkes her depresyon belirtisini yaşamaz elbette. Ulusal Sağlık Enstitüsünün verdiği bilgiye göre; depresyonun birçok belirtileri vardır. Bu belirtilerden, bazı insanlar sadece birkaç semptomunu yaşarken, diğerleri birçok semptom birden yaşamaktadır. Depresyon semptomlarının şiddeti, sıklığı ve ne kadar sürdüğü kişilere göre farklılık göstermektedir.
Ancak genel olarak en az iki hafta boyunca, hemen hemen her gün, aşağıdaki 10 belirti ve semptomdan bazılarını yaşayan, birilerini fark ederseniz o kişi depresyonda olabilir. Bu belirtiler ise şu şekildedir;
- Kalıcı üzgün, endişeli veya “boş” ruh halleri
- Umutsuzluk veya karamsarlık duyguları
- Suçluluk, değersizlik veya çaresizlik duyguları
- Hobilere ve aktivitelere ilgi veya zevk kaybı
- Azalan enerji veya sürekli yorgunluk hissi
- Daha yavaş hareket etme veya konuşma
- Huzursuz hissetmek veya hareketsiz oturmakta güçlük çekmek
- Uyumakta zorluk , sabah erken uyanma veya aşırı uyuma
- İştah ve/veya kilo değişiklikleri
- İntihar veya ölüm düşünceleri veya gerçek intihar girişimleri
Eğer sizin de aileniz ya da çevrenizde kendisini üzgün, umutsuz, enerji ve motivasyondan yoksun hisseden ya da yukarıda verdiğimiz belirtileri yaşayan birileri var ise; bu kişilerle kuracağınız doğru iletişimlerle onları rahatlatabilir ve bu dönemlerinde onların destekçisi olabilirsiniz. Peki psikolojik rahatsızlığı olan kişilerle nasıl iletişim kurabilirsiniz?
1. Tavsiye Vermeden Dinlemek
Depresyonda olan kişiler için yakınlarının destek ve teşviği iyileşmede önemli bir rol oynamaktadır. Depresyonda olan birine; onlar için kaygı duyduğunuzu ve konuşacak birine ihtiyaç duyduklarında onları dinleyebileceğinizi söylemek en büyük yardım olacaktır. Örnek verecek olursak; ‘Şu an ne hissettiğini anlamayabilirim, ama istersen seni dinleyebilirim’ gibi cümleler ile söze başlayabilirsiniz. Bu konuşmalarda en önemli kurallar kişiye; tavsiyeler sıralamak yerine, karşınızdaki kişiyi dinleyip, onun ne hissettiğini anlamaya çalışmaktır.
2. Olumsuz Yanıtları Kişiselleştirmeyin
Depresyonda olan bireylerle kuracağınız iletişim ve konuşma çabalarınıza olumlu cevaplar alamadığınızda; bu tepkiyi kişisel algılamamalısınız. Çünkü depresyonda olan kişiler hiç kimsenin onları anlamayacağını düşünmektedir. Bu sebeple iletişim çabalarınızda bazen ara vermeli ve ısrarcı değil samimi olduğunuzu karşı tarafa hissettirmelisiniz.
3. Depresyondaki Kişilerin Duygularını Olduğu Gibi Kabullenin
Depresyonda olan kişilerle kurulacak iletişimde altın kural sayılabilecek konu ise; bu kişilerin duygularını olduğu gibi kabul etmeniz ve onları yargılamamanızdır. En çok yapılan hatalardan biri; depresyon halindeki kişileri, sanki onların duygularını önemsemiyormuşçasına neşelendirmeye çalışmaktır. Örneğin; “kafana takma”, “hadi dışarı çık gez biraz iyi gelir“, “çok şükür sağlıklıyız“ gibi cümleler kurup, onların hissettiklerini önemsizleştirmek; onların içinde bulunduğu çaresizlik hissini artıracaktır. Çünkü depresyonda olan kişiler için mekan değişikleri ya da dışarısının ne kadar güzel olduğu çok da önemli değildir. Bu sebeple önemli olan depresyonda olan kişileri; iyileşene kadar bu şekilde kabul ettiğinizi, yalnız olmadığını ve onu sevdiğinizi hissettirmektir.
4. Depresyonun İyileşebilir Olduğunu Hatırlatmak
Depresyonda olan kişiler gelecek duygusunu kaybetmiş ve hiç bir şeyin düzelmeyeceğine inandığından onlara; depresyonun iyileşebilir bir durum olduğunu, geçici bir dönemde olduğunu vurgulamaktır. Çok zor günlerden geçen bu kişilere; her zaman bu kadar kötü hissetmeyeceğini, iyileşip hayatına devam edeceğini söylemeli ve sizin de ona inandığınızı göstermelisiniz. Bu söylemler depresyonda olan kişilere umut aşılayacağından oldukça önemlidir.
Kendi Ruh Sağlığınıza da Dikkat Edin!
Evinizde ya da çevrenizde ilgilendiğiniz depresyon geçiren bireyler var ise; bu kişilerle vakit geçirmek zaman zaman fazlasıyla yıpratıcı ve yorucu bir hal alabilir. Burada yakınlarınıza yardımcı olmaya çalışırken kendi ruh sağlığınıza da özen göstermelisiniz. Bu kişilerle vakit geçirdiğiniz zamanlarda, sizin de bazen çaresizlik, öfke, korku ve üzüntü hissetmeniz gayet normaldir. Böyle durumlarda kendi sağlığınızı düşünüyor olmanız bencillik değildir. Çünkü yanınızdaki kişileri destekleyebilmeniz için sizin de duygusal olarak güçlü hissetmeniz gerekmektedir.