Ağrı ve geğirmelerin yanında gaz şişkinliğe de sebep olabilir. Şişkinlik durumunda hava veya gaz karın bölgesinde sıkışmış durumdadır. Sonuç ise gaz birikim düzeyine bağlı olarak karında görünür hale de gelebilir. Çoğu vakada gaz ağrıları ve şişkinlikten endişe etmeye gerek yoktur. Mide ve bağırsak gazları normal vücut işlevleri arasındalar ve sağlıklı bir yetişkin günde 13-21 defa gaz çıkarır. Bu sindirim sisteminin sağlıklı bir parçası ancak bağırsaklarda gaz biriktikçe rahatsızlık ve ağrılara sebep olabilir.
Ancak aşağıdaki belirtilerden herhangi birini gazla birlikte yaşarsanız en kısa zamanda tıbbi yardım alın:
- Ciltte ortaya çıkan isilik ve tahrişler
- Boğazda darlık veya nefes alma zorluğu, alerjik reaksiyona işaret edebilir
- Ateş
- Kusma
- Bulantı
- Kabızlık
- İshal
- İdrar veya dışkıda kan
- Boğazdaki, kol altlarındaki ve kasıktaki lenf düğümlerinde ağrı
- Yorgunluk
- Göğüs ağrıları
- Kilo kaybı
- Devamlı veya tekrar eden kusma ve bulantılar
- Konsantre olma zorluğu
Eğer son zamanlarda beslenmenize yüksek lifli gıdalar veya turpgiller ailesinden sebzeler eklediyseniz, biraz gaz ve ağrı bekleyebilirsiniz.
Buna ek olarak, laktoz hassasiyeti gibi problemleriniz varsa bunlar da gaz ve ağrılara sebep olabilirler. Ve elbette, bol yağlı ve baharatlı gıdaları fazla tüketirseniz normalden fazla gazınız olabilir. Pek çoğu için, gaz kalıcı bir problemse, gaza sebep olan gıdalardan kaçınmak genelde belirtileri engellemenin en kolay ve iyi yoludur. Neyse ki akut gaz ağrısı oluştuğu zaman, bu rahatsızlığı çözmenizi sağlayacak pek çok doğal reçete var ve bunlar klasik tedavi seçenekleri ile aynı yan etkilere sahip değiller.
Gaz Nedir?
Gaz, karbondioksit, nitrojen, oksijen, hidrojen ve bazen de metandan oluşan bir karışımdır ve sindirim işleminin doğal bir yan ürünüdür. Gaz, geğirme veya gaz çıkartma ile çıkartılabilir. Bu gaz buharları genelde tek başlarına kokusuzdurlar ve eğer gazın kötü bir kokusu varsa bu genelde kalın bağırsakta bulunan bakterilerden kaynaklanır. Gaz çok fazla hava yutmaktan veya sindirilmemiş gıdaların parçalanmaya başlamalarından kaynaklanabilir.
Geğirme oksijen, azot ve karbondioksit barındıran havanın dışarı atılmasını sağlar ancak gaz kalın bağırsakta ilerlerse bu gaz çıkarma ile dışarı atılır.Gazın ortaya çıkmasının ve atılmasının gerekmesinin sebebi, bedenin tüm şeker, nişasta, protein ve lifleri sindirip emememesi.Bunlar kalın bağırsağa geçtikleri zaman, bağırsak florası onlara saldırır, parçalar.
Bunun sonucunda hidrojen ve karbondioksit gazları, bazen de metan ortaya çıkar. Gaz sahibi olmak yaygın ve doğaldır ancak rahatsızlık verici ve utandırıcı olabilir.
Laktoz intoleransı, gluten intoleransı veya diğer gıdalara karşı hassas olmak sindirim sistemini rahatsız edebilir. Sizde gazı tetikleyen şeyleri öğrenmek ve bu gıda ile içeceklerden kaçınmak gaz ağrıları ve potansiyel rahatsız edici durumları engellemek için iyi bir yöntemdir. Popüler reçetesiz antasit ilaçlar tüm belirtileri hafifletmeyebilirler ve yan etkileri olabilir. Neyse ki kullanımı güvenli ve etkili olan pek çok doğal gaz ağrısı tedavisi var.
Gazın İşaret ve Belirtileri
Gazın yaygın belirtileri şöyle:
• Karında düğümlenme hissi
• Keskin kramplar
• Baskılı ağrılar
• Bilinçli veya bilinçsiz gaz çıkarma
• Bilinçli veya bilinçsiz geğirme
• Karın şişliği
• Midede baloncuklar var hissi
Gazın Sebepleri ve Risk Faktörleri
Gıdalar genelde gazı tetiklerler ve gaza yaygın şekilde sebep olan bazı gıdalar şöyleler:
• Baklagiller
• Soğan
• Brokoli
• Brüksel lahanası
• Kırmızı lahana
• Karnabahar
• Enginar
• Kuşkonmaz
• Armut
• Elma
• Şeftali
• Erik
• Patates
• Mısır
• Yulaf, nohut ve bezelyenin çözünebilir lifleri
• Tam tahıllı ekmek
• Kepekli kahvaltılık gevrekler
• Kepekli muffinler
• Süt
• Krema
• Dondurma
• Bira
• Soda ve diğer gazlı içecekler
• Lifli takviyeler
• Sorbitol, mannitol, xylitol, aspartam ve diğer şeker alkolleri ile yapay tatlandırıcılar
Beslenmeye ek olarak gaz ağrılarına sebep olabilen pek çok rahatsızlık var. Bunlar şöyle:
• Laktoz intoleransı: Bedenin süt ürünlerinde bulunan bir şeker olan laktozu parçalayamamasıdır ve yaygındır. İnce bağırsak laktozu parçalamak için gerekli olan laktaz enzimini yeterince üretmeyi bıraktığında ortaya çıkar. Sindirilmemiş laktoz kalın bağırsağa geçer ve genelde şişkinliğe, ishale ve gaza sebep olur.
• Çölyak hastalığı: Bu kısmen yaygın olan rahatsızlıkta gluten proteinine olan hassasiyet ince bağırsakta bağışıklık sistemi tepkisine sebep olur. Zaman içerisinde midenin dokusuna kalıcı hasar verebilir ve temel besinlerin emilimini engeller. Çölyak hastalığı gazın yanında ishal, şişkinlik ve mide yanması gibi başka sindirim problemlerine de sebep olabilir. Fakat uzun vadede anemi, osteoporoz ve osteomalazi de büyük endişeler arasındadırlar.
• Crohn hastalığı: Bu inflamatuvar bağırsak hastalığı karın ağrılarına, ağır ishale, gaza, kilo vermeye ve yetersiz beslenmeye sebep olabilir. Ağrılı bir hastalıktır ve bazen yaşamı tehdit edebilen yaralara sebep olabilen bir rahatsızlıktır.
• Peptik ülser: Bu tip ülserler, ince bağırsağın dokusundaki açık tahrişlerden oluşurlar. Peptik ülser yağlı gıdalara hassasiyet, yanan mide ağrısı, bulantı, gaz, şişkinlik ve kalp yanması gibi hislere sebep olabilir.
• Rahatsız bağırsak sendromu: Bu yaygın sindirim bozukluğu kalın bağırsağı etkiler ve gaz, gaz ağrıları, ishal, kabızlık, karın ağrısı ve şişkinlik gibi belirtiler verir. Bu kronik rahatsızlık uzun vadeli olarak yönetilmelidir ve belirtilerin büyük kısmı buğday, süt ürünleri, baklagiller, turpgil sebzeler, gazlı içecekler ve turunçgillere olan hassasiyetten dolayı tetiklenirler.
• Gastroenterit: Genelde akut bir rahatsızlık olan gastroenterit, mide ve bağırsakların parazitler, bakteriler ve virüslerden kaynaklı olarak inflamasyona uğramasından kaynaklanır. Ayrıca yeni gıdalara veya belli ilaçların yan etkilerine karşı bir tepki de olabilir.
Yaygın belirtileri arasında gaz ve gaz ağrısı, karın krampları, ishal, kusma ve bulantı da bulunuyor.
• Divertikülit: Divertiküller, kalın bağırsağın alt kısmında ortaya çıkabilen küçük keselerdir. Göreceli olarak yaygın bir rahatsızlık, özellikle de 40 yaşından sonra. Bu kesecikler enfeksiyon kaparlar veya inflamasyona uğrarlar. Yaygın belirtileri arasında gaz, ağrılar, kusma, ateş, kabızlık ve tuvalet alışkanlıklarında değişme bulunuyor.
• İnce bağırsakta aşırı bakteri gelişimi: Bu rahatsızlıkta ince bağırsaklarda bakteri gelişimi çok fazladır ve bu da sindirim işlevlerinde bozulmaya sebep olur. Belirtiler hafiften ağıra kadar olabilirler ve genelde kronik gaz, ishal, kilo verme ve eksik gıda emilimi mevcuttur.
